U nang tuyến giáp là bệnh lý không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và số ca mắc đang ngày càng tăng. Do đó, việc trang bị các kiến thức liên quan đến u nang tuyến giáp giúp mọi người chủ động trong việc phòng tránh và điều trị.
U nang tuyến giáp là gì?
U nang tuyến giáp hay bướu giáp nhân là một khối u phát triển từ tuyến giáp khi một vùng nào đó thuộc mô tuyến giáp tăng sinh bất thường. Khối u này bên trong chứa dịch lỏng có kích thước từ vài mm cho đến vài cm tuỳ trường hợp.
Các nghiên cứu đã chỉ ra số ca u nang tuyến giáp là lành tính chiếm khoảng 68%. Trường hợp này khối u thường không có dịch ở bên trong. Ngược lại, nếu u nang chứa thêm các thành phần mô đặc thì tỷ lệ ung thư cao hơn, chiếm đến 30%.
Bệnh này có thể xuất hiện ở bất kỳ độ tuổi nào và phổ biến ở phụ nữ hơn nam giới. Cụ thể, tỷ lên nữ giới mắc u nang tuyến giáp cao hơn gấp 5 lần so với nam giới.
Triệu chứng bệnh u nang tuyến giáp
U nang tuyến giáp gây ảnh hưởng đến tuyến giáp – một tuyến nội tiết quan trọng nằm ở cổ, sản xuất các hormone giúp điều chỉnh chức năng của cơ thể. Khi tuyến giáp bị u nang, nó sẽ sản xuất quá nhiều hormone, gây ra những triệu chứng khác nhau.
Trường hợp u nang tuyến giáp lành tính
- Hạch/khối u xuất hiện: Bệnh nhân có thể phát hiện thông qua việc dùng tay sờ vào vùng cổ hoặc quan sát thấy khi soi gương, cài khuy áo
- Tình trạng ho mạn tính kéo dài
- Thường xuyên có cảm giác khó nuốt, nuốt nghẹn hay khó thở do nằm gần hoặc đè lên phần cổ
- Bị khàn giọng, hay đau họng.
Trường hợp u nang tuyến giáp ác tính
- Đau họng, khàn tiếng gây khó chịu, khiến người bệnh giảm hiệu quả giao tiếp, ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc hàng ngày.
- Nổi hạch, khối u lớn ở cổ gây biến dạng vùng cổ rất mất thẩm mỹ khiến người bệnh cảm thấy tự ti.
- Cảm giác khó nuốt do khối u chèn ép và thực quản khiến việc ăn uống gặp khó khăn, mất cân bằng dinh dưỡng, suy giảm hệ miễn dịch và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh khác.
- Gây khó thở trong trường hợp khôi u di căn gây chèn ép, xâm lấn khí quản.
𝟭𝟴𝟬𝟬 𝟱𝟴𝟱𝟴𝟮𝟵 - 𝟬𝟵𝟯𝟯 𝟴𝟵𝟴 𝟱𝟱𝟴
Nguyên nhân bệnh u nang tuyến giáp
U nang tuyến giáp do suy giảm hệ miễn dịch
U nang tuyến giáp do các nguyên nhân khác
- Di truyền: Nếu trong gia đình có bố mẹ hoặc anh chị em đã từng bị căn bệnh này hoặc các bệnh về nội tiết khác thì sẽ có nguy cơ cao mắc u nang tuyến giáp.
- Tuổi tác: Người già, người có hệ miễn dịch yếu sẽ tạo điều kiện thuận lợi để hình thành các khối u tuyến giáp.
- Giới tính: Nữ giới có nguy cơ mắc u tuyến giáp cao hơn nam giới. Bởi ở độ tuổi sinh sản, hormone sinh dục ở phụ nữ bị thay đổi dễ dấn đến rối loạn nội tiết tố. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến u nang tuyến giáp.
- Tiếp xúc với bức xạ: tia phóng xạ làm biến đổi gen trong cơ thể, khiến tế bào không chế theo chu trình dễ dẫn đến hình thành những khối u.
Đối tượng dễ mắc u nang tuyến giáp
- Người có sức khỏe kém, hệ miễn dịch suy giảm có biểu hiện mệt mỏi thường xuyên, hay bị cảm cúm, đau khớp hoặc gặp các vấn đề về tiêu hóa
- Người có người thân có tiền sử bệnh về tuyến giáp, đặc biệt là các trường hợp liên quan đến u nang tuyến giáp
- Những người có tiền sử bệnh lý về tuyến giáp, chẳng hạn như viêm tuyến giáp mãn tính
- Những người ở độ tuổi trung niên, tuổi già, hệ miễn đã dịch suy giảm
- Những người thường xuyên tiếp xúc với môi trường có độc tố cao, chẳng hạn như môi trường công nghiệp
- Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản
Phương pháp điều trị u nang tuyến giáp
Phương pháp tiêm cồn tuyệt đối
- Thông qua màn hình siêu âm, bác sĩ tiến hành chọc hút dịch nang
- Bác sĩ tiêm cồn tuyệt đối vào khối u
- Lượng cồn này sẽ gây đông vón protein, mất nước tế bào và dẫn đến hoại tử, tiêu diệt tế bào tiết dịch và xơ hóa mô.
Ưu điểm:
- Không phải tiến hành phẫu thuật nên bệnh nhân được duy trì tỉnh táo trong lúc thực hiện
- Dễ thực hiện, an toàn và không ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp
- Sau thủ thuật không để lại sẹo, không gây đau, chảy máu
- Chi phí điều trị thấp
Phương pháp đốt sóng cao tần RFA
Cách thực hiện:
- Dùng từ dòng điện xoay chiều có tần số cao tạo nhiệt thông qua kim truyền để đốt và phá huỷ khối u tuyến giáp.
- Thực hiện nhanh chóng bằng công nghệ hiện đại
- Không đau, giúp bảo toàn tối đa chức năng tuyến giáp và các cơ quan xung quanh
- Không phẫu thuật mở nên có tính thẩm mỹ cao, không để lại sẹo
Mổ u nang tuyến giáp
- Bác sĩ rạch một đường nhỏ 5-10mm tại vị trí tiền đình miệng môi dưới giúp phẫu thuật viên tiếp cận cả 2 thùy tuyến giáp
- Bác sĩ tiến hành nạo vét hạch cổ trung tâm qua đường miệng
Ưu điểm:
- Sau phẫu thuật 12 giờ, bệnh nhân có thể cử động miệng, ăn cháo, uống sữa và sẽ được xuất viện sau 5-6 ngày
- Sau mổ hoàn toàn không để lại sẹo, đảm bảo tính thẩm mỹ tối ưu